چرا ما بیشتر از نیازمان غذا می خوریم؟ قسمت چهارم
در مقاله های قبلی اشاره کردیم که اغلب اوقات غذا خوردن به علت گرسنگی نیست. بلکه اغلب اوقات غذاخوردن در پاسخ به عوامل روانشناختی و نگرش های ما انجام می شود. هر چقدر شناخت و دانش ما در مورد عوامل موثر بر غذا خوردن بیشتر باشد، رژیم غذایی سالمتر و وزن مناسب تری خواهیم داشت. در نوشته های قبل سه مورد از عوامل روانشناختی پرخوری را بررسی کردیم. در این نوشته که آخرین قسمت از این دسته مقالات است، عامل چهارم پرخوری را به شما معرفی می کنیم.
بسیاری از افراد معتقد هستند که بعضی از خوراکی ها را هرچقدر هم بخورند چاق نمی شوند و مصرف هر اندازه از آنها اشکالی ندارد. اما متاسفانه چنین غذاهایی وجود خارجی ندارد. من در مطب بارها و بارها با پرسش هایی از این دست مواجه می شوم:
مگر خرما هم چاق می کند؟
میوه که چاق نمی کند؟
سفیده تخم را که هرچقدر بخوریم چاق نمی شویم؟
روغن زیتون که چاق نمی کند؟
مگر شکلات تلخ هم چاق می کند؟
من فقط سینه مرغ یا ماهی کباب شده می خورم. مگر اینها هم چاق می کند؟
پروتئین که چاق نمی کند؟
شیر بی چربی که باعث چاقی نمی شود؟
متاسفانه باید گفت که جواب پرسشهایی از این دست مثبت است. هر ماده غذایی اگر بیش از نیاز مصرف شود باعث چاقی می شود. اضافه پروتئین دریافتی در بدن به شکل چربی انباشته می شود. بنابراین حتی مواد غذایی پروتئینی را هم باید به اندازه خورد. گرچه مواد غذایی کم ارزش از نظر تغذیه (مانند چیپس، پفک، نوشابه، آبنبات، شیرینی و …) باعث چاقی می شوند، اما مواد غذایی سالم هم اگر بیش از نیازمان مصرف شوند باعث چاقی و افزایش وزن می شوند.
برخی افراد هم معتقد هستند که اگر هر میزان غذا میل کنند اما گروه خاصی از مواد غذایی را نیز در برنامه غذایی خود داشته باشند، لاغر می شوند. نمونه رایج آن آبلیموترش، انواع سرکه، آب کرفس و … است. به عنوان مثال افرادی هستند که در یک وعده مقدار زیادی غذای چرب (مانند کله و پاچه) میل می کنند و پس از آن مقداری سرکه مصرف می کنند. یا اینکه هر روز صبح یک لیوان آب کرفس می نوشند. اما متاسفانه این مواد غذایی نیز باعث لاغر شدن نمی شوند.
در نهایت باید گفت که هیچ ماده غذایی وجود ندارد که آن را به هر میزان که مصرف کنیم، باعث افزایش وزن ما نشود و یا حتی باعث کاهش وزن ما گردد. برای اینکه وزن مناسبی داشته باشیم باید دقیقا به میزان نیاز خود مواد غذایی مصرف کنیم و از دریافت بیش از اندازه پرهیز کنیم.
دکتر مینو شیرازی، متخصص تغذیه
ONTRACK Health, Nutrition & Slimming Clinic
تورنتو، کانادا
