شش عادت تغذیه ای که برای مغز ما خطرناک هستند

شش عادت تغذیه ای که برای مغز ما خطرناک هستند
اغلب افراد تمایل دارند که عملکرد ذهنی خود را بهتر کنند. تقریبا هیچ نوعی از فعالیت های روزمره ما وجود ندارد که بدون عملکرد مغز، قابل اجرا باشد. از تهیه یک وعده غذا تا رانندگی و یا مطالعه ، همه و همه نیاز به عملکرد مناسب مغز ما دارند. این امر بویژه در مورد دانش آموزان و دانشجویان و افراد شاغل در محیط هایی که کار در آنها دقت بیشتری را طلب می کند، اهمیت ویژه ای پیدا می کند. در نوشته قبل عادات غذایی سالم برای بهبود عملکرد مغز را برشمردم. در این نوشته عادات غذایی ناسالم را که بر عملکرد مغز ما تاثیر منفی دارند، بازگو خواهم کرد. اجتناب از این عادات غذایی بویژه در کودکان و نوجوانان که مغز آنها مراحل رشد و تکامل را طی می کند و در سالمندان که به دلایل مختلف بیشتر در معرض خطر هستند، اهمیت دو چندان دارد.
1 – خوردن چربی های ناسالم: عمده بافت مغز و سیستم عصبی ما از چربی ساخته شده است. در واقع غشای تمام سلولهای بدن از جمله سلولهای مغز از جنس چربی است. بعلاوه چربی ها در ساخت ملکولهایی که پیامهای عصبی را بین سلولهای سیستم عصبی انتقال می دهند، نقش دارند. به همین دلیل است که نوع چربی دریافتی در رژیم غذایی در عملکرد سیستم مغز و اعصاب ما نقش مهمی ایفا می کند. پژوهشها نشان داده اند که چربی های اشباع به سلولهای مغز آسیب می رسانند و عملکرد مغز را به مرور زمان تخریب می کنند. چربی های اشباع در لبنیات پرچرب، چربی گوشت و مرغ، کره گیاهی یا همان مارگارین و روغن نباتی جامد وجود دارند. بنابراین لبنیات و گوشتهای کم چرب مصرف نمائید و به جای مارگارین و روغن نباتی جامد از روغن های سالم مثل روغن زیتون استفاده کنید.
2 – خوردن قندهای ساده: نه تنها قند و شکر، بلکه نوشابه ها، آبمیوه های آماده، شیرینی، بیسکوئیت و بستنی یخی هم دارای مقدار زیاد قندهای ساده هستند. بعد از مصرف قندهای ساده، قند خون بطور ناگهانی بالا می رود. در نتیجه انسولین ترشح می شود تا قند خون را پائین بیاورد. این تغییرات قند خون برای سلولهای مغزی خطرناک است چون سلولهای مغز برای عملکرد خود به قند خون وابسته هستند.
3 – مصرف الکل: مقدار زیاد الکل بویژه اگر چیزی به غیر از شراب قرمز باشد برای سلولهای مغز خطرناک است. الکل با تولید یکی از مواد شیمیایی خیلی مهم در مغز به نام دوپامین تداخل ایجاد می کند و از این راه به مغز ما آسیب می رساند.
4- نخوردن صبحانه: مطالعات متعدد نشان می دهد که افرادیکه صبحانه نمی خورند دچار کاهش تمرکز، کاهش حافظه و کاهش قدرت یادگیری می شوند. برعکس در افرادیکه صبحانه میل می کنند عملکرد مغز در طی روز بهتر است.
5 – گرسنگی کشیدن به مدت طولانی: همانطور که اشاره شد سلولهای مغز برای عملکرد خود به میزان مناسبی از قند خون نیاز دارند. گرسنگی طولانی مدت با افت شدید قند خون باعث می شود که سلولهای مغز از منبع اصلی سوخت خود محروم شوند. به همین دلیل رژیم های لاغری غیر علمی و خیلی سخت که باعث افت شدید قند خون می شوند، اثر منفی روی عملکرد مغز ما دارند.
6 – نخوردن آب کافی: نوشیدن مقدار مناسبی از آب و سایر نوشیدنی های سالم باعث می شود که میزان آب کافی برای گردش خون ما تامین گردد. گردش خون برای رساندن مواد مغذی به سلولهای مغز و خارج کردن مواد زائد از سلولهای مغز ضروری است. بسیاری از افراد طی ساعات شبانه روز آب و مایعات کافی نمی نوشند. مطالعات نشان می دهد که انواع مختلفی از عملکردهای مغز در اثر کم آبی به شدت کاهش می یابند. البته در نظر داشته باشید که نوشیدن آب خیلی زیاد نیز برای مغز خطرناک است. بنابراین برای اینکه مغز ما به نحو بهینه عمل کند باید مقدار مناسبی از آب و مایعات نوشیده شود.
اگر مبتلا به بیماری خاصی هستید یا داروی خاصی مصرف می کنید، ممکن است این توصیه ها برای شما مناسب نباشد. دراینصورت حتما با فرد متخصص مشورت نمائید.
دکتر مینو شیرازی، متخصص تغذیه
ONTRACK Health, Nutrition & Slimming Clinic
تورنتو، کانادا