رژیم غذایی برای مقابله با واریس
بسیاری از افراد از واریس یا بزرگ شدن سیاهرگها (اغلب در نواحی ساق پاها و ران ها) رنج می برند. بهترین درمان برای این مشکل استفاده از جوراب های واریس و تغییر سبک زندگی است. در کنار این دو مهم، روشهای تغذیه ای نیز وجود دارد که به کنترل واریس کمک می کند. رژیم غذایی از یکسو باعث می شود که فشار بر روی سیاهرگها کاهش یابد و از سوی دیگر باعث استحکام دیواره سیاهرگها می گردد. در نتیجه یک رژیم غذایی مناسب با چندین مکانیسم باعث کنترل واریس می گردد. در این نوشته می خواهیم روش هایی تغذیه ای را که به بهبود واریس کمک می کنند بررسی کنیم.
1. مقابله با یبوست: یبوست با اعمال فشار زیاد باعث ایجاد یا تشدید واریس می شود. استفاده از فیبر در رژیم غذایی با این مشکل مبارزه می کند. مهم ترین منابع فیبر در رژیم غذایی روزانه سبزیجات، میوه ها و غلات سبوسدار هستند.
2. مصرف آب کافی: مصرف آب نیز به درمان یبوست کمک می کند و در نتیجه با واریس در سیاهرگ های ساق پا و ران مقابله می کند.
3. مصرف آنتی اکسیدان ها: آنتی اکسیدانها به استحکام دیواره عروق کمک می کنند. میوه ها و سبزی های تازه منابع خوب آنتی اکسیدان محسوب می شوند. بنابراین تا جایی که می توانید سبزی ها و میوه های تازه مصرف کنید.
4. یکی از انواع آنتی اکسیدان ها به نام راتین که از خانواده فلاونوئیدهاست، باعث افزایش خاصیت ارتجاعی عروق و در نتیجه کاهش خطر واریس می شود. راتین در سیب ( و بویژه پوست سیب)، باک ویت (گندم سیاه)، گیلاس، آلبالو، انگور، بلک بری و زردآلو وجود دارد.
5. ویتامین ث بیشتری مصرف کنید. سبزی ها و میوه های تازه منابع خوب ویتامین ث نیز هستند. ویتامین ث باعث استحکام دیواره عروق و افزایش خاصیت ارتجاعی رگها می شود و از این طریق با واریس مقابله می کند.
6. سبزی ها و میوه های تازه به دلایل مختلف برای مقابله با واریس مفید هستند. چند مورد از مفیدترین آنها به شرح زیر است: بلوبری و شاهی به علت داشتن فلاونوئیدهای فراوان، باعث می شوند که بافت کلاژن جدار عروق حفظ و ترمیم شود. آوکادو به علت داشتن همزمان ویتامین ث و ویتامین ای به ترمیم جدار عروق کمک فراوانی می کند. رزماری نیز بطور همزمان چند نوع آنتی اکسیدان را در خود دارد که جدار عروق را استحکام می بخشد. چغندر به علت داشتن نوع خاصی از آنتی اکسیدانها از آسیب جدار رگها پیشگیری می کند. مارچوبه نیز به استحکام جدار رگها کمک می کند.
7. وزن خود را کنترل کنید. چاقی و اضافه وزن باعث افزایش فشار بر روی سیاهرگهای ساق و ران می شود. در نتیجه واریس در افرادیکه وزن بیشتری دارند، شایعتر است. برای مقابله با واریس، حتما وزن خود را کنترل کنید.
8. از زنجبیل استفاده کنید. در افراد مبتلا به واریس احتمال لخته شدن خون در رگهای اتساع پیدا کرده زیاد است. زنجبیل احتمال لخته شدن خون را به حداقل می رساند و جریان خون را در رگها بهبود می بخشد.
9. برخی مواد غذایی یا ترکیباتی که در بسته بندی مواد غذایی استفاده می شوند دارای ترکیبات شبیه هورمون های زنانه هستند. این مواد باعث می شود که سیاهرگهای واریسی بیشتری در بدن ایجاد شوند. از اینرو باید تا حد امکان از تماس با اینگونه مواد اجتناب کرد. مهم ترین این مواد، بیسفنول آ است که در انواع پلاستیک ها وجود دارد. بطری های آب معدنی و ظروف پلاستیکی دارای بیسفنول آ هستند که در اثر گرم شدن یا ماندن به مدت زیاد به مواد غذایی یا نوشیدنی ها نشت می کنند. قوطی های کنسرو نیز دارای این ماده هستند. بنابراین از مصرف مواد غذایی کنسرو شده یا آب معدنی هایی که به مدت طولانی در بطری پلاستیکی نگهداری شده اند خودداری کنید. همچنین ظرف غذای خود را از نوع شیشه ای انتخاب کنید. اگر ناگزیر به استفاده از ظرف های پلاستیکی شدید، حتما از انواع پلاستیک که روی برچسب آن عبارت “بدون بیسفنول آ” نوشته شده است، استفاده کنید.
10. مصرف الکل را کم کنید. برخی مطالعات نشان می دهد که مصرف الکل بویژه در خانمها با افزایش خطر واریس همراه است.
دکتر مینو شیرازی، متخصص تغذیه
ONTRACK Health, Nutrition & Slimming Clinic
تورنتو، کانادا
