رژیم غذایی برای فیبرومیالژی (درد و خستگی مزمن)

بسیاری از کسانیکه برای تنظیم رژیم غذایی به کلینیک من مراجعه می کنند مبتلایان به فیبرومیالژی هستند. فیبرومیالژی با درد بدن و احساس خستگی مزمن همراه است. این بیماری در خانمها با شیوع بیشتری دیده می شود و متاسفانه بعلت اینکه علائم آن با بسیاری از بیماری های دیگر شباهت دارد، تشخیص آن مشکل است. به همین دلیل تشخیص این بیماری توسط پزشک معالج شما انجام می شود. در برخی بیماری ها شخص با مصرف یک دارو یا انجام یک عمل جراحی به سرعت بهبود پیدا می کند. اما در این بیماری، به این شکل نیست. برای بهبود این بیماری، علاوه بر مراجعات مرتب به پزشک معالج و پیگیری مراحل درمانی توسط پزشک، شخص باید سبک زندگی و روش تغذیه خود را تغییر بدهد تا به تدریج بهبودی پیدا کند.
در این نوشته می خواهم راهکارهای تغذیه ای را که برای کنترل فیبرومیالژی کمک کننده است با شما در میان بگذارم.
1 – کنترل وزن: بسیاری از افرادیکه از این بیماری رنج می برند، اضافه وزن دارند یا چاق هستند. مطالعات نشان می دهد که کاهش وزن در این افراد به بهبود بیماری کمک شایانی می کند و درد، خستگی، افسردگی و کیفیت خواب بیماران را بهبود می بخشد. امروزه می دانیم که در افراد دچار اضافه وزن یا چاقی، چربی اضافه انباشته شده در بدن از خود عوامل التهاب زا آزاد می کند. این احتمال وجود دارد که این عوامل التهاب زا باعث تغییر واکنش سیستم عصبی به درد شوند و باعث شوند که فرد درد یا خستگی بیشتری احساس کند. کاهش وزن جز مهمی از درمان فیبرومیالژی محسوب می شود.
2 – برخی افرادیکه از فیبرومیالژی رنج می برند با رژیم غذایی بدون گلوتن نتایج بسیار مثبتی را نشان می دهند. به این جهت توصیه می شود مبتلایان به فیبرومیالژی زیر نظر یک متخصص تغذیه برای مدت معینی رژیم غذایی بدون گلوتن داشته باشند و اگر شرایط بیمار بهتر شد، این نوع از رژیم غذایی را ادامه بدهند. توجه داشته باشید که چون در رژیم غذایی بدون گلوتن اغلب انواع کربوهیدراتها از برنامه غذایی حذف می شود، ممکن است احساس خستگی بیمار تشدید شود. به همین دلیل رژیم غذایی بدون گلوتن برای این افراد باید زیر نظر متخصص تغذیه تنظیم شود تا اطمینان حاصل شود که فرد مقدار مناسبی از کربوهیدرات را دریافت می کند.
3 – مصرف قندهای ساده را کم کنید. مطالعات نشان می دهد که قندهای ساده (آبنبات، شیرینی، نوشابه ها) باعث نوسانات قند خون و تشدید علائم فیبرومیالژی می شوند.
4 – بعضی از افرادیکه مبتلا به فیبرومیالژی هستند با حذف لبنیات از رژیم غذایی بهتر شده اند. از آنجا که لبنیات منابع خوب پروتئین و کلسیم در رژیم غذایی محسوب می شوند، حذف آنها در رژیم غذایی باید با دقت و زیر نظر متخصص تغذیه انجام شود و جایگزین های مناسب در رژیم غذایی فرد وارد شود تا کمبودهای تغذیه ای ایجاد نشود.
5 – در هر وعده غذا مقدار مناسبی از پروتئین، چربی های سالم و کربوهیدراتهای تصفیه نشده (غلات سبوسدار) مصرف کنید.
6 – از غذاهای آماده پرهیز کنید. در بسیاری از مبتلایان به فیبرومیالژی مصرف غذاهای آماده و فست فودها باعث تشدید علائم می شود. این مسئله را به وجود مواد نگهدارنده فراوانی که به این نوع از مواد غذایی افزوده می شود، نسبت می دهند.
7 – از شیرین کننده های مصنوعی استفاده نکنید. مطالعات نشان می دهند که شیرین کننده های مصنوعی (شکر دیابتی، نوشابه های رژیمی، جانشین های قند برای مصرف در کنار چای یا قهوه) که دارای آسپارتام هستند، باعث تشدید درد در مبتلایان به فیبرومیالژی می شوند.
8- بطور روزانه سبزیجات تازه و بویژه سبزیجات سبز رنگ مصرف کنید. سبزیجات سبز منابع خوب منیزیم هستند که بطور خاص باعث کاهش درد در مبتلایان به فیبرومیالژی می شوند.
9 – چربی های سالم و ضدالتهابی را در برنامه غذایی وارد کنید و از چربی های ناسالم پرهیز کنید. روغن زیتون، انواع مغزها و دانه ها منابع چربی های سالم محسوب می شوند که افزودن آنها به رژیم غذایی باعث کاهش درد فیبرومیالژی می گردد. از سوی دیگر چربی های ناسالم مانند مواد غذایی سرخ شده و چربی موجود در شیرینیجات، با افزایش روند التهاب، درد فیبرومیالژی را تشدید می کنند.
10- زمانی را به ورزش بویژه ورزشهای هوازی و ورزشهای کششی اختصاص دهید. روشهای ریلکس شدن مانند یوگا یا مدیتیشن را در برنامه روزانه وارد کنید. الگوی خواب خود را اصلاح کنید.
به خاطر داشته باشید که درمان فیبرومیالژی یک پروسه طولانی است و برای گرفتن بهترین نتیجه نیاز هست که درمانهای پزشکتان را با دقت دنبال کنید، رژیم غذایی مناسب داشته باشید، و شیوه زندگی خود را بهبود ببخشید.
اگر مبتلا به بیماری خاصی هستید یا داروی خاصی مصرف می کنید، ممکن است این توصیه ها برای شما مناسب نباشد. دراینصورت حتما با فرد متخصص مشورت نمائید.
دکتر مینو شیرازی، متخصص تغذیه
ONTRACK Health & Nutrition Clinic
Tel: 905 597 2442
تورنتو، کانادا