خوراکی هایی که به نظر سالم می آیند اما …
بعضی از خوراکی ها یا ادعاهایی که در مورد این خوراکیها می شود، در وحله اول بسیار سلامت به نظر می رسد. اما بیشتر که دقت می کنیم، خیلی انتخاب های خوب و سالمی نیستند. برای افرادیکه می خواهند سالم غذا بخورند یا تمایل دارند که وزن خود را کم کنند، این گروه از مواد غذایی اغلب چالش برانگیزند. در این نوشته می خواهم به چند خوراکی به ظاهر سالم و البته در واقع نه چندان سالم اشاره کنم.
1 – خوراکی های بدون قند: بدون قند یا بدون شکر بودن به معنای بدون کالری بودن نیست. خیلی از انواع خوراکیهای بدون شکر دارای چربی یا کربوهیدرات زیاد هستند. به عنوان مثال سیب زمینی سرخ شده یک خوراکی بدون شکر محسوب می شود. همچنین بسیاری از خوراکیهای بدون شکر، دارای شیرین کننده های مصنوعی هستند که مصرف بیش از اندازه آنها سرطانزاست.
2 – خوراکی های بدون چربی: باید بدانیم که نداشتن چربی به معنی نداشتن کالری نیست. خیلی از مواد غذایی بی چربی دارای شکر یا کربوهیدرات فراوان هستند که باعث افزایش وزن می شوند. به علاوه وجود چربی در یک ماده غذایی باعث می شود که آن ماده غذایی دیرتر از معده خارج شود و ما دیرتر احساس گرسنگی کنیم. بنابراین داشتن مقدار متعادل چربی و داشتن چربی از نوع سالم مهم تر از صرفا “بی چربی بودن” است.
3 – خوراکی های بدون گلوتن: در یکی از محل های فروش مواد غذایی، برای تبلیغ کنسرو ماهی تن، اعلام می کنند که این کنسرو “فاقد گلوتن” است. و یا برای تبلیغ خیارشور، اطلاع می دهند که این خیارشور فاقد گلوتن است. گلوتن پروتئینی است که در گندم و جو وجود دارد. البته ما توقع نداریم که در کنسرو ماهی تن یا در شیشه خیارشور، گندم یا جو وجود داشته باشد اما لزوما فاقد گلوتن بودن به معنی سالم بودن یا کم کالری بودن نیست. برخی افراد به گلوتن حساسیت دارند. اما برای سایر افراد فاقد گلوتن بودن یک ماده غذایی، مزیتی محسوب نمی شود. غذاهای فاقد گلوتن برای افرادیکه به آن حساسیت ندارند، سالم تر یا لاغر کننده محسوب نمی شوند.
4- خوراکیهای بدون لبنیات: یک باور عمومی جدید برای افرادیکه تمایل دارند غذای سالم بخورند یا حتی وزن خود را کم کنند، مصرف خوراکیهایی است که در آنها لبنیات وجود ندارد. باز هم به همان تبلیغ کنسرو ماهی تن یا خیارشور برمی گردیم. در این تبلیغات هم از عبارت فاقد لبنیات استفاده می شود. علیرغم اینکه بطور معمول داخل قوطی کنسرو ماهی تن یا داخل شیشه خیارشور، شیر یا ماست اضافه نمی شود، این باور برای افراد ایجاد می شود که مواد غذایی فاقد لبنیات سالم تر هستند یا مصرف آنها باعث کاهش وزن افراد می شود. اما باید بدانیم که برخی از افراد قند لاکتوز موجود در شیر را نمی توانند هضم کنند و معدودی از افراد هم به پروتئین شیر حساسیت دارند. در غیر از این شرایط، نخوردن شیر و ماست، باعث سالم تر بودن یا لاغر شدن نمی شود.
به هنگام خرید یا مصرف مواد غذایی، بهتر است تمام اطلاعات تغذیه ای مربوط به آن را بررسی کنیم و تنها بر اساس یک عبارت خاص مانند بدون شکر، بی چربی، فاقد گلوتن و … تصمیم گیری نکنیم.
دکتر مینو شیرازی، متخصص تغذیه
ONTRACK Health, Nutrition & Slimming Clinic
تورنتو، کانادا
