باید و نبایدهای رژیم غذایی در بارداری قسمت سوم

باید و نبایدهای رژیم غذایی در بارداری قسمت سوم
در دو قسمت قبل گفتیم که رژیم غذایی مادر باردار چه از نظر کیفیت و چه از نظر کمیت اهمیت زیادی دارد. از اینرو در این سری از مقالات بر روی رژیم غذایی مادر در دوران بارداری تمرکز می کنیم و شما را با مواد غذایی که برای مادر باردار مضر یا خطرناک هستند آشنا خواهیم کرد. در قسمت اول و دوم در مورد لبنیات غیرپاستوریزه و انواع گوشتهای خام صحبت شد. در این بخش در مورد نوشیدنی ها صحبت خواهیم کرد.
یکی از نوشیدنی های رایج بویژه در آمریکای شمالی قهوه است. مطالعات نشان می دهد که مصرف بیش از اندازه قهوه ( در واقع کافئین موجود در قهوه) باعث سقط، نارس بودن نوزاد، کاهش وزن در نوزاد، و علائم محرومیت از کافئین در نوزاد می شود. همچنین کافئین موجود در قهوه مدر است. به این معنی که دفع ادرار را زیاد می کند و در نتیجه مادر باردار مقداری از آب بدنش را از دست می دهد. از آنجا که مادر باردار نسبت به حالت غیربارداری، به آب بیشتری نیاز دارد، از دست دادن آب زیاد برای مادر باردار مطلوب نیست. همچنین کافئین از سد خونی-جفتی عبور می کند و به جنین می رسد و موجب افزایش ضربان قلب جنین می گردد.
در مجموع توصیه می شود که بانوان باردار در سه ماهه اول بارداری ترجیحا از قهوه استفاده نکنند . در سه ماهه دوم و سوم نیز تا حد امکان قهوه ننوشند. اگر مادران باردار اصرار به مصرف قهوه دارند، تنها در سه ماه دوم و سوم و آن هم کمتر از دو فنجان قهوه در روز می توانند استفاده نمایند. اما نکته مهم این است که کافئین تنها به قهوه محدود نمی شود و شکلات، نوشابه های انرژی زا، پپسی و کولا و چای نیز دارای کافئین است.
از آنجا که قهوه و چای دارای کافئین هستند، برخی از مادران باردار، طی دوران بارداری به چای های گیاهی روی می آورند. اما باید دانست که بسیاری از چای های گیاهی نیز در بارداری منجر به سقط می شوند. بنابراین مادران باردار باید از مصرف خودسرانه چای های گیاهی نیز خودداری کنند.
نوشیدنی دیگری که طی بارداری نباید اصلا استفاده شود، الکل است. تمام نوشیدنی های الکلی طی دوران بارداری خطرناک هستند. حتی استفاده از مقدار کم الکل طی دوران بارداری نیز خطرناک است. الکل باعث کاهش رشد جنین، کاهش تکامل جنین و سندرم الکلی جنین (اختلال در صورت نوزاد، اختلالات قلبی و عقب افتادگی ذهنی) می شود . مصرف الکل همچنین می تواند باعث سقط یا تولد نوزاد مرده گردد. حتی نوشیدنی های با مقدار کمتر الکل مانند آبجو، شراب و انواع کولرها هم حین بارداری مضر هستند و نباید استفاده شوند.
مادران باردار بهتر است در دوران بارداری به جای نوشیدنی های حاوی کافئین یا الکل از نوشیدنی هایی مانند آب، شیر، دوغ کم نمک، کفیر و چای کمرنگ استفاده کنند.
دکتر مینو شیرازی، متخصص تغذیه
ONTRACK Health, Nutrition & Slimming Clinic
تورنتو، کانادا