آیا شما هم شیرینی دوست دارید؟
آیا شما هم هر وقت مهمان دارید، حداقل یک نوع شیرینی یا کیک می خرید؟ آیا هر وقت به مهمانی می روید، برای صاحبخانه کیک یا شیرینی هدیه می برید؟ آیا هر وقت فرزند خردسالتان کار خوبی انجام می دهد با دادن شیرینی او را تشویق می کنید؟ آیا فرزند شما هم به عنوان میان وعده بیسکوئیت می خورد؟
انواع کیک ها، شیرینیجات، کلوچه ها و بیسکوئیت ها در مجموع به نام فراورده های قنادی نامیده می شوند. این گروه از فراورده ها سرشار از چربی های مضر هستند. برای ایجاد بافت مناسب در این مواد غذایی، باید حتما در آنها روغن های جامد و هیدروژنه استفاده شود. در غیر این صورت کیک، شیرینی یا بیسکوئیت قوام خاص خود را نخواهد داشت. روغن های جامد و هیدروژنه دارای مقدار زیادی چربی های اشباع و ترانس هستند. چربی های اشباع و ترانس عامل مهمی در ایجاد چاقی و اضافه وزن، دیابت، بیماری های قلبی-عروقی و بسیاری از انواع سرطان ها هستند.
فراوارده های قنادی دارای مقدار زیادی شکر نیز هستند که به نوبه خود در ایجاد بیماری هایی که ذکر شد نقش مهمی دارند. به علاوه این مواد غذایی اغلب با آردهای بدون سبوس و سفید تهیه می شوند که خود به ایجاد این بیماری ها دامن می زنند. البته برخی از انواع فراورده های قنادی با آردهای سبوسدار تهیه می شوند. اما خطر ناشی از شکر فراوان و چربی های مضر در مورد این نوع شیرینیجات هنوز پابرجاست.
متاسفانه نه تنها بزرگسالان بلکه کودکان هم به مقدار زیاد از این مواد غذایی در تغذیه روزانه خود استفاده می کنند. این فراورده ها نباید به عنوان جایزه یا تشویق به کودکان داده شوند. چون بطور ناخودآگاه این پیام را به کودک می دهیم که این نوع فراورده غذایی، محصول مناسبی است که به عنوان تشویق به او داده می شود. از سوی دیگر در اغلب مهمانی ها و جشن ها حتما یک یا چند نوع از فراورده های قنادی برای پذیرایی مورد استفاده قرار می گیرد. نتیجه این است که ذهن ما بطور ناخودآگاه مصرف شیرینی را با وقایع خوشایند زندگی (مانند جشن تولد و عروسی و مهمانی) همراه تصور می کند و در نتیجه علاقه به مصرف شیرینیجات بیشتر می شود.
البته نمی توان این نوع فراورده ها را بطور کامل از رژیم غذایی حذف کرد. اما می توان مصرف آنها را محدود کرد. بهتر است مصرف شیرینیجات کاهش یابد و به جای آن برای کودکان از میان وعده های سالم تر و مغذی تر مانند میوه ها، سبزیجات و مغزها یا آجیل (در صورت امکان) استفاده کرد. همچنین می توان کودکان را با جایگزین های سالمتری تشویق کرد. یک کتاب داستان خوب، یک بسته مداد رنگی، رفتن به سینما و تماشای یک فیلم مناسب کودکان، رفتن به پارک و یا حتی یک فعالیت ورزشی دسته جمعی نمونه هایی از روش تشویق کودکان است. حتما شما با شناختی که از فرزند خود دارید، روشهای تشویقی متنوع تر و بهتری را هم سراغ دارید.
در خیلی از مهمانی ها انواع زیادی از شیرینیجات سرو می شود. چند نوع شیرینی خشک، شیرینی تر، کیک، گز، سوهان و …. به جای آن می توان تنها به یک نوع از این فراورده ها بسنده کرد و در عوض انواعی از میوه ها، سبزیجات، مغز ها و خشکبار را جایگزین نمود.
اگر مبتلا به بیماری خاصی هستید یا داروی خاصی مصرف می کنید، ممکن است این توصیه ها برای شما مناسب نباشد. دراینصورت حتما با فرد متخصص مشورت نمائید.
دکتر مینو شیرازی، متخصص تغذیه
ONTRACK Health, Nutrition & Slimming Clinic
تورنتو، کانادا
