غده تیروئید وظیفه تنظیم سوخت و ساز بدن و فعالیت سایر ارگان های بدن را به عهده دارد. به همین دلیل اختلال عملکرد تیروئید باعث ایجاد علائم مختلفی در بسیاری از قسمتهای بدن می شود.
اگر تیروئید کم کار باشد می تواند علائمی از جمله چاقی مفرط، افزایش وزن، ریزش مو، خشکی پوست، اختلال در خواب، ضعف و خستگی، تحمل نکردن سرما، یبوست، فراموش‌کاری، کم‌خونی، کاهش سوخت و ساز بدن، ورم صورت، اختلال قاعدگی، پوست سرد و خشن، کاهش تعریق و.. ایجاد کند. تشخیص کم کاری تیروئید و درمان آن نیاز به مراجعه به فرد متخصص دارد. توصیه های تغذیه ای در کنار دارو درمانی به بهبود سریعتر کم کاری تیروئید کمک می کند.
اغلب مبتلایان به کم کاری تیروئید دچار اضافه وزن و چاقی هستند یا در معرض افزایش وزن قرار دارند. از این رو باید میزان کالری دریافتی در آنها با دقت تنظیم شود یا دچار اضافه وزن بیشتر نشوند.
همچنین یکسری از مواد غذایی با عملکرد تیروئید مداخله می کنند و کم کاری تیروئید را تشدید می کند. از این رو افراد مبتلا به کم کاری تیروئید باید از مصرف آنها خودداری کنند. این مواد غذایی شامل خانواده کلم، شلغم، سویا، بادام‌زمینی و اسفناج هستند. این مواد غذایی باعث اختلال در عملکرد تیروئید می شوند. همچنین در مبتلایان به کم کاری تیروئید مصرف زیاد گلابی و هلو و ارزن نیز توصیه نمی‌شود. اگر به هر دلیل مجبور به استفاده از خانواده کلم هستید، می توانید آنها به صورت پخته و به مقدار کم مصرف کنید.
از سوی دیگر مواد غذایی حاوی ید برای مبتلایان به کم کاری تیروئید کمک کننده هستند. یکی از مهم ترین منابع ید در رژیم غذایی نمک یددار است. البته این بدان معنی نیست کهبرای دریافت ید باید آنقدر به غذایتان نمک بزنید که غذا شور شود و یا فشار خونتان بالا برود. مصرف متعادل نمک در این رابطه توصیه می شود. اما نمک باید از نوع یددار باشد. نمک یددار را هرگز نباید در معرض نور قرار دهید، بنابراین از نمکدان یا ظرف شیشه‌ای برای نگهداری آن استفاده نکنید. نمک را به مقدار کم و در پایان پخت غذا اضافه کنید، اگر از ابتدا این نمک مورد استفاده قرار بگیرد تأثیر خود را در طول پخت از دست می‌دهد. نکته مهم آن که زیاده‌روی در مصرف نمک یددار خود باعث مشکل تیروئید می‌شود.
غذاهای دریایی از جمله انواع ماهی و گیاهان دریایی حاوی ید هستند. می توانید از انواع ماهی، میگو یا سایر غذاهای دریایی در رژیم غذایی خود استفاده کنید. گیاهان دریایی از جمله جلبک ها و علف دریایی را می توان در انتهای پخت به خورش ها، آش ها و سوپ ها اضافه کرد. از جلبک ها در تهیه اسموتی نیز می توان استفاده کرد. اگر به طعم و یا بوی گیاهان دریایی عادت ندارید توصیه می شود که از مقدار کم شروع کنید.
همواره به خاطر داشته باشید که نمک یددار، ماهی یا گیاهان دریایی جایگزین داروی مصرفی شما نیستند. همچنین در استفاده از هریک از مواد غذایی فوق نباید زیاده روی شود. چرا که مصرف بیش از اندازه ید به ویژه در برخی از انواع اختلالات تیروئید، می تواند عملکرد تیروئید را بیش از پیش دچار اختلال کند.
سلامت باشید.
دکتر مینو شیرازی
متخصص تغذیه و رژیم های غذایی
تورنتو، کانادا
