حتما شما هم با این عبارت زیاد برخورد کرده اید: “چون گیاهی است عارضه ای ندارد”. شما تا چه اندازه با این گفته موافق هستید؟
آمار نشان می‌دهد که از بین هر 10 فرد مبتلا به سرطان، حدود شش نفر در کنار شیوه‌های درمانی رایج درمان سرطان از گیاهان دارویی نیز استفاده می‌کنند.
برخی آزمایش‌های کلینیکی نشان می‌دهند که گروهی از گیاهان سنتی می‌توانند موجب طول عمر بیماران سرطانی شوند و از عود کردن این بیماری جلوگیری کند به خصوص در مواقعی که همراه با شیوه‌های مرسوم درمان سرطان استفاده می‌شوند.برخی داروهای گیاهی خاص می‌توانند از علائم بیماری سرطان و عوارض جانبی شیوه‌های درمانی مورد استفاده برای کنترل این بیماری، پیشگیری کنند و یا شدت علائم سرطان را کاهش دهند.
از سوی دیگر برخی گیاهان دارویی می‌توانند با شیوه‌های درمانی متداول که برای معالجه سرطان تجویز می‌شوند نظیر شیمی درمانی، رادیوتراپی، درمان بیولوژیک یا هورمون درمانی تداخل پیدا کنند. به طور مثال برخی گیاهان دارویی پرمصرف مانند سیر، «جینکوبیلوبا» و «جنسینگ» ممکن است با روش‌های معمول درمان سرطان تداخل پیدا کنند. همچنین برخی از آنها ممکن است بر نحوه تجزیه شدن و یا شیوه اثرگذاری داروهای شیمیایی در بدن بیماران سرطانی تاثیر بگذارد. به طور مثال «چای کوهی»، باعث می شود که داروهایی که برای درمان سرطان استفاده می شوند، سریعتر متابولیزه و از بدن خارج شوند و به این ترتیب کارآیی روش‌های درمانی سرطان را کاهش می‌دهد.
برخی گیاهان نیز با سمی کردن یا بی‌تاثیر کردن شیوه‌های معمول درمان سرطان در روند درمان اختلال ایجاد می‌کنند. به طور مثال گیاه اریستولوشیا حاوی موادی است که می‌تواند جهش ژنتیکی و تغییرات سلولی ایجاد کند. بررسی‌ها نشان می‌دهد یکی از انواع این ترکیب‌ها که اسید «آریستولوچیک» نامیده می‌شود نسبت به دود تنباکو و اشعه فرابنفش (UV) جهش‌ها و تغییرات ژنتیکی بیشتری ایجاد می کند.افرادی که سالها پیش از این گیاه با این فکر که طبیعی است و عارضه ای ندارد، برای کاهش وزن استفاده کردند، دچار اختلالات کبدی و کلیوی شدید شدند.
بسیاری از مطالعات مربوط به گیاهان دارویی در چین انجام می شود. بسیاری از مطالعات منتشر شده در چین اسامی گیاهان خاص مورد استفاده در درمان سرطان را فهرست نمی‌کنند و در مورد جزئیات انجام این مطالعات نیز گزارشی اعلام نمی‌شود، به همین دلیل نمی‌توان در مورد نتایج این تحقیقات در رابطه با مفید بودن داروهای گیاهی در درمان سرطان‌ها نظر قطعی داد.
در واقع می توان گفت گیاهان هم مانند سایر مواد خواص متفاوتی دارند. برخی اثرات ضد سرطانی دارند یا در درمان سرطان کمک کننده هستند. اما برخی خود سرطانزا و یا سمی هستند. لزوما گیاهی بودن به معنی مفید بودن یا بی عارضه بودن نیست. چون برخی گیاهان بسیار مفید و برخی گیاهان به شدت سمی هستند. با گیاهان دارویی هم مانند یک نوع دارو برخورد کنید. در صورت تمایل به استفاده از گیاهان دارویی حتما با فرد متخصص مشورت کنید. در مورد دوز مورد نیاز و عوارض احتمالی اطلاعات لازم را کسب نمائید. در مورد تداخل با سایر داروهای مصرفی نیز اطلاعات لازم را بدست آورید و سپس با اطمینان خاطر و به نحو درست از گیاهان دارویی بهره ببرید.
سلامت باشید.
دکتر مینو شیرازی
متخصص تغذیه
تورنتو، کانادا
