آیا مواد غذایی خاصی وجود دارند که شما اغلب هوس می کنید آنها را میل کنید؟ برخی افراد دائم هوس می کنند که یک چیز شیرین بخورند به عنوان نمونه برخی افراد بیشتر اوقات دنبال شکلات، شیرینی یا بیسکوئیت هستند. گروهی از افراد هم اغلب هوس می کنند یک چیز شور مانند چیپس میل کنند. بیشتر هوسانه ها خوراکی های شیرین و برخی اوقات شورهستند.
ولع و هوس شدید به مصرف یک خوراکی به خصوص که در ما ایجاد می شود، ناشی از مجموعه عوامل مختلف روانشناختی، بیوشیمیایی و تغذیه ای است. مجموعه این عوامل باعث می شوند که ما به شدت احساس نیاز کنیم که یک خوراکی بخصوص (معمولا یک چیز شیرین یا گاهی شور) را بخوریم. این احساس نیاز به حدی قوی است که گاهی اگر آن را رفع نکنیم عصبی، ناراحت یا غمگین می شویم.
برای برخی از ما عادت به خوردن هوسانه ها آنقدر عادی شده است که گاهی اصلا فکر نمی کنیم ممکن است مشکلی در رژیم غذایی ما وجود داشته باشد. متاسفانه اغلب هوسانه ها خوراکی های ناسالمی هستند که در نهایت به سلامتی ما آسیب می رسانند. همچنین هوسانه ها از مهم ترین علت های چاقی و اضافه وزن محسوب می شوند. بنابراین لازم است که هوسانه های ناسالم در رژیم غذایی خود را شناسایی کنیم و برای آنها چاره ای پیدا کنیم.
نکته اول در این رابطه این است که بدانیم هیچ نوع دارو، نوشیدنی، پودر، قرص و یا کپسولی چاره این مشکل نیست. علیرغم اینکه ممکن است دوستان و آشنایان یا برنامه های تلویزیونی یا وب سایتها داروهایی را به شما توصیه کنند، مهم این است که بدانید هیچ داروی معجزه آسایی که مشکل هوسانه خوردن را حل کند وجود ندارد.
نکته دوم این است که بدانیم برای مقابله با این نیاز قوی، اراده قوی لازم است.
نکته سوم اینکه همانطور که عادت به خوردن یک نوع ماده غذایی خاص ریشه در سالها قبل دارد برای ترک این عادت نیز به زمان کافی نیاز هست. عادتی که در یک شب ایجاد نشده یک شبه هم از بین نمی رود.
نکته چهارم شناخت اصلی ترین خوراکی هایی است که باعث ایجاد تمایل شدید در ما می شوند. این خوراکی ها بطور عمده عبارتند از قهوه، الکل، نوشیدنی های رژیمی مانند کولاهای رژیمی، نوشیدنی های شیرین مانند انواع نوشابه ها و کولاها، خوراکی هایی که دارای مقدار زیاد شکر هستند.
نکته پنج: به صبحانه خود با دقت نظر بیشتری توجه کنید. آنچه که در وعده صبحانه می خورید، نقش مهمی در ایجاد هوسانه ها در طی روز در شما دارد. به عنوان مثال اگر صبحانه شما شامل چای شیرین و نان و مربا باشد یا اگر صبحانه قهوه همراه با کلوچه یا بیسکوئیت می خورید، احتمال اینکه در طی روز تمایل به خوردن چیزهای شیرین پیدا کنید خیلی زیاد خواهد بود. تحقیقات نشان داده است که اولین وعده غذایی نقش مهمی در کنترل چگونگی دریافت غذا در طی روز دارد.
نکته شش: در وعده صبحانه از مواد غذایی سالم دارای مقدار مناسبی چربی و پروتئین استفاده کنید. به عنوان نمونه نان سبوسدار همراه پنیر و گردو یا املت صبحانه های خوبی هستند. همچنین معجون ( smoothie ) حاوی شیر، میوه و مغزها یا دانه ها یا مخلوط ماست با مغزها، دانه ها و میوهها صبحانه های خوبی به شمار می آیند.
در مبحث آینده سایر روشهای کنترل هوسانه ها را مورد بحث قرار خواهیم داد.
سلامت باشید.
دکتر مینو شیرازی
متخصص تغذیه
تورنتو، کانادا
